Bello-dono
Atropa belladonna
Solanaceae
Àutri noum : Erbo-empouisounado, Boutoun-negre, Mourello-furiouso, Pouisoun.
Noms en français : Belladone, Bouton-noir.
Descripcioun :La bello-dono es uno grando erbo renadivo à port d'aubret que viéu pas gaire de tèms. Se recounèis eisa à si flour en campano brunello e si fru negre un cop madur.
Usanço :Touto la planto (fueio, fru...) caup proun d'alcalouïde dangeirous coume l'atroupino e l'iociamino que sèrvon aro en medecino (anestesìo). A l'age-mejan fasié partido di poutingo di masclo. Se saup peréu que li richo italiano de la Reneissènço se metien de jus de boutoun-negre dins lis iue pèr groussi si vistoun (marco de l'amour!).
Port : Aubret
Taio : 40 à 150 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Atropa
Famiho : Solanaceae
Coulour de la flour :
Brunello
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 15 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco :
Liò : Esclargiero
- Escoumbre e proche dis oustau
- Roucaio
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico-Cèntre-Ouèst
Ref. sc. : Atropa belladonna L., 1753
Ravanello
Raphanus raphanistrum subsp. landra
Brassicaceae Cruciferae
Àutri noum : Ravanasso, Ravaniscle, Rafanello, Ravanet.
Noms en français : Radis maritime, Radis sauvage.
Descripcioun :La ravanello èi lou cousin fèr di rais-fort. Trachis dins lis ermas, en ribo de camin e peréu proche de la mar. Se recounèis à si petalo que s'estrechon (à ounglet), si fueio pelouso coumpausado de 2 à 8 paréu de tros prefound e subretout à si fru acaba emé un bè, ço que lou destrìo dóu gènre proche Brassica. Coumpara emé la subsp. raphanistrum que ié sèmblo.
Usanço :Tout èi manjadis dins la ravanello. Li flour e li jóuini fueio en ensalado, li fueio mai vièio (mai pas trop que pièi soun amaro), cuecho, li jóuini fru peréu. Se fai uno meno de moustardo emé li grano que se manjon peréu greia.
Port : Grando erbo
Taio : 15 à 80 (100) cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Raphanus
Famiho : Brassicaceae
Famiho classico : Cruciferae
Ordre : Brassicales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 1 à 1,5 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 600 m
Aparado : Noun
Remarco : Planto de coustiero
Mai à setèmbre
Liò : Ribiero
- Mar
- Champ
- Camin
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Mediterrano-atlantico
Ref. sc. : Raphanus raphanistrum subsp. landra (Moretti ex DC.) Bonnier & Layens, 1894